Parafia Rzymskokatolicka - Bazylika Mniejsza w Prostyni
                            (diecezja drohiczyńska)

ZNACZENIE CUDOWNEJ STATUY

Wizerunek Trójcy Przenajświętszej w Prostyni jest otaczany szczególnym kultem. W dokumentach dotyczących parafii, gdy jest mowa o statui jest dodawane stwierdzenme, że słynie ona cudami. Występuje to zarówno w najstarszych inwentarzach jak i w dokumentach z XX w. Przykładem tego jest list ks. bpa Ignacego Świrskiego, ordynariusza siedleckiego do papieża Pawła VI. Tak więc sanktuarium prostyńskie jest nierozerwalnie związane z cudowną statuą, przed którą od wieków dokonują się uzdrowienia. Przed tym wizerunkiem Trójcy Przenajświętszej od wieków modlili się pielgrzymi, wśród nich Królowa Bona Sforza . Ukazywanie Trójjedynego Boga w postaci Troniu Łaski przemawia żywo do wiernych i formuje ich pobożność. Świadczy o tym list kard. Stefana Wyszyńskiego do jednego z księży, gdzie Prymas Tysiąclecia wyznaje, że jego duchowość trynitarna ma swoje korzenie w sanktuarium Trójcy Świętej w Prostyni. Ks. bp Wacław Skomorucha, sufragan siedlecki, jeszcze jako dziecko pielgrzymował do tego miejsca wraz ze swymi rodzicami. Tak wspomina te chwile:
"O odpuście Św. Trójcy w Prostyni, o dużej liczbie przychodzących tam pielgrzymów słyszałem jako dziecko od swojej matki. Jeden raz moi rodzice, udając się na odpust do Prostyni, zabrali mnie ze sobą. (...) Z moją matką obeszłem na kolanach główny ołtarz. Matka tez opowiadała mi o czczonej statule Św. Trójcy znajdującej się w wielkim ołtarzu, o łaskach tu otrzymywanych, o zawieszonych wotach" .

Znakiem promieniowania kultu jest też fakt, że inne parafie zamawiały do swych kościołów i kapliczek figury Tronu Łaski wzorowane na prostyńskiej statui. Przykładem tego jest rzeźba w głównym ołtarzu kościoła w Maciejowicach, wykonana w 1903 r. przez artystę rzeźbiarza Panasiuka z Warszawy. Obraz prostyńskiego Tronu Łaski umieszczono również w kaplicy w Rytelach Święckich. Figury Trójcy Świętej choć w mniejszych rozmiarach znajdują się w kapliczkach przydrożnych np. w Kosowie Lackim czy Rokitnie. W wielu domach prywatnych nie tylko w Polsce, ale również poza jej granicami znajdują się wizerunki Trójjedynego Boga, pochodzące z Prostyni. W dziejach sanktuarium cudowna statua była narażona na zniszczenie. W latach potopu szwedzkiego a także podczas działań wojennych w sierpniu 1944 r., gdy kościół znalazł się w ogniu walk niemiecko - rosyjskich. Niemcy podjęli wtedy decyzję o zburzeniu świątyni co też wykonali 19 sierpnia. Jednak na dwie godziny przed wykonaniem tego rozkazu udało się ocalić cudowną statuę. Ks. Tadeusz Borowy, który był świadkiem tych wydarzeń wspomina, że mieszkańców okolicznych wiosek Niemcy przetransportowali w okolice Małkini. W tej grupie był ks. Ludwik Warpechowski. Podczas rannego apelu wywiązała się następująca wymiana zdań między oficerem niemieckim a ks. Werpechowskim:
"Czy wiesz, że kościół w Prostyni będzie zburzony? - Nie wiem- odpowiedział ksiądz. - Czy chciałby ksiądz coś wartościowego zabrać z kościoła? - Tak, szczególnie Statuę Trójcy Przenajświętszej - odparł ksiądz Warpechowski. - to dostanie ksiądz do dyspozycji samochód ciężarowy i dwóch żołnierzy do pomocy i zabierzecie co się da" .

W ten sposób cudownie ocalała Statua Trójcy Przenajświętszej. Ks. Warpechowski zawiózł ją do kościoła parafialnego do Ostrowi Mazowieckiej. Stamtąd 10 IV 1946 została przewieziona do Prostyni i uroczyście wprowadzona do tymczasowej kaplicy wybudowanej po zburzeniu świątyni Kiedy już zbudowano nowy kościół, w dniu jego pobłogosławienia 13. 06. 1954 r. procesjonalnie wniesiono cudowną statuę do świątyni, gdzie do dziś znajduje się w ołtarzu głównym. Podczas odpustów pielgrzymi obchodzą na kolanach ołtarz, prosząc o potrzebne łaski. W ten sposób otaczając kultem cudowną statuę wierni zwracają się do Trójcy Przenajświętszej zgodnie z tym co jest zawarte w nauce Kościoła Katolickiego, że czcząc widzialny znak nadprzyrodzonej rzeczywistości (figurę, obraz), czcimy Boga, który jest przez dany symbol ukazany.

W latach 90 - tych XX wieku, coraz częściej pojawia się pragnienie wiernych, aby cudowna statua Trójcy Przenajświętszej w Prostyni dostąpiła koronacji koronami papieskimi, tak jak to jest w przypadku obrazów Matki Bożej czy świętych (św. Józef Kaliski). To pragnienie wielu osób duchownych i świeckich, wyraził w swym liście ks. bp Wacław Skomorucha pisząc:
"Obecnie, kiedy kraj cieszy się wolnością, należałoby ożywić kult Trójcy Św. w Prostyni przez koronację cudownej statui" .